ដោយ៖ Ravi Ghimire
ក្តីទុក្ខ ភាពធុញថប់ ស្ត្រេស ភាពឈឺចាប់ ភាពសោកសៅ និងភាពមរណៈ ជាពាក្យពីរបីម៉ាត់ដំបូងដែល ចូលមកក្នុងគំនិតរបស់ម្នាក់ៗនៅពេលឮពាក្យថា ៉ការាតត្បាតសកល ៉។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយដូចជា យិន និង យ៉ាង មានចំនុចពីរដែលផ្តល់លទ្ធផលខុសគ្នាទាំងស្រុង។
ជំងឺរាតត្បាតគឺជាគ្រូដែលតឹងរឹងក្នុងការជម្រុញយើងឱ្យមានការវិវត្តន៍សង្គម និងឌីជីថល។ យើងបានរៀន ពីការកោតសរសើរ
ពិភពលោក និងសម្របខ្លួនទៅនឹងការផ្លាស់ប្តូរ។ ជីវិតមិនមែនជារឿងងាយស្រួលទេ ហើយ គួរតែយកចិត្តទុកដាក់។ ជាញឹកញាប់ នៅពេលដែលវាបានបំផ្លាញសីលធម៌របស់យើង ហើយអនុញ្ញាតឱ្យយើងវិវត្តទៅកាន់កម្ពស់ថ្មី។ COVID-19 បានធ្វើបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្មវេជ្ជសាស្រ្ដ ដែលបច្ចេកវិទ្យាថ្មីត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងឱសថ។ វ៉ាក់សាំងហ្សែនដោយសាស្រ្តាចារ្យ Deborah Fuller មកពីសាកលវិទ្យាល័យ Washington បានផ្លាស់ប្តូរប្រព័ន្ធនៃការផលិតវ៉ាក់សាំង។ វ៉ាក់សាំង DNA និង mRNA គឺជាអត្ថប្រយោជន៍ដ៏ធំធេងលើវ៉ាក់សាំងបុរាណ ដែលបានប្រើប្រាស់មេរោគ ឬបាក់តេរីទាំងមូលពីភ្នាក់ងារបង្កជំងឺ។ លើសពីនេះទៅទៀត ការបង្កើតវ៉ាក់សាំងជាមួយនឹងលេខកូដហ្សែនបានផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងសកម្មនូវប្រសិទ្ធភាព និងពេលវេលាផលិតទ្រង់ទ្រាយធំ។ វ៉ាក់សាំង កូវីត១៩ ជាមួយនឹងប្រសិទ្ធភាព ៩៤% និងសមត្ថភាពផលិតរាប់លានដូសក្នុងរយៈពេលមួយខែ បានបង្ហាញឱ្យឃើញពីភាពជឿនលឿនរបស់វា។
លើសពីនេះទៀត ជំងឺរាតត្បាតបានបង្កើតភាពធម្មតាថ្មីមួយនៅក្នុងការអប់រំ។ សាកលវិទ្យាល័យ Phoenix បានផ្តល់បរិញ្ញាបត្រ និងថ្នាក់អនុបណ្ឌិតតាមអ៊ិនធរណេតដំបូងគេក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៩ ដែលស្ទើរតែមិនដែលឃើញមានការអភិវឌ្ឍន៍រហូតដល់ប៉ុន្មានថ្ងៃថ្មីៗនេះ។ វាបានឆ្លងផុតបញ្ហាប្រឈមដែលកំពុងបន្ត និងបានកសាងប្រព័ន្ធកាន់តែប្រសើរ កំណែបច្ចុប្បន្ននៃថ្នាក់អនឡាញ និង LMS ដែលអាចប្ដូរតាមបំណងបាន (ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងការរៀន) គឺជាឧទាហរណ៍ដ៏លេចធ្លោនៃការលោតផ្លោះរយៈពេលដប់ឆ្នាំនៅក្នុងវិស័យនេះ។ ក្រុមហ៊ុនពហុជាតិសាសន៍ជាច្រើនកំពុងវិនិយោគលើទំនួលខុសត្រូវសង្គមសាជីវកម្ម ដើម្បីផ្តល់ការអប់រំដល់មាត់ទ្វាររបស់មនុស្សគ្រប់គ្នា។ មានករណីជាងពីររយហាសិបប្រាំបួនលានករណី ជាមួយនឹងការស្លាប់ចំនួន ប្រាំលាននាក់ដោយសារ កូវីត១៩។ តើប្រិយមិត្តយល់យ៉ាងណាដែរ?