
ព្រះរាជពិធីច្រត់ព្រះនង្គ័ល គឺជាព្រះរាជពិធីដ៏សំខាន់បំផុតមួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ពិធីនេះជាព្រះរាជពិធីបុរាណដែលគេប្រារព្ធធ្វើនៅក្នុងខែពិសាខ (ខែឧសភា) ដែលជាការចាប់ផ្ដើមរដូវបង្កបង្កើនផល។ វាគឺជាពេលវេលាដែលរដូវប្រាំងជិតផុត ហើយរដូវវស្សាចាប់ផ្ដើមខិតជិតចូលមកដល់ចូល។ ដូច្នេះហើយ ប្រជាជនកម្ពុជាចាប់ផ្តើមរៀបចំសម្រាប់សកម្មភាពធ្វើស្រែចំការរបស់ពួកគេក្នុងអំឡុងពេលនេះ។
ព្រះរាជពិធីនេះត្រូវបានផ្តួចផ្តើមឡើងជាលើកដំបូងដោយព្រះមហាក្សត្រខ្មែរដែលយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះស្ថានភាពកសិកម្ម ហើយបានប្រារព្ធជារៀងរាល់ឆ្នាំអស់រយៈពេលជាច្រើនសតវត្សមកហើយ។ តាមប្រពៃណី ពិធីនេះដឹកនាំដោយព្រះមហាក្សត្រ ឬមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់។ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ព្រះរាជពិធីនេះត្រូវបានប្រារព្ធឡើងក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាព ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
ដើម្បីធ្វើពិធីនេះ អ្នកតំណាងព្រះមហាក្សត្រខ្មែរហៅថា «ស្តេចមាឃ» ចំណែកឯ «ព្រះមេហ៊ួរ» ជាតំណាងព្រះមហាក្សត្រិយានី។ តួនាទីចាំបាច់មួយទៀតដែលមានក្នុងពិធីប្រពៃណីនេះ គឺគោរាជ ដែលគេស្គាល់ជាភាសាខ្មែរថា ឧសភរាជ។ ស្តេចមាឃ ចាប់ផ្ដើមភ្ជួររាស់ដោយគោពីរក្បាលដើម្បីជានិមិត្តរូបនៃការចាប់ផ្ដើមរដូវកាល និងការប្រមូលផលដ៏ល្អសម្រាប់ប្រជារាស្ត្ររបស់ព្រះអង្គ។ ស្តេចមាឃភ្ជួរស្រែបីដងតាមទម្លាប់ ខណៈព្រះមេហ៊ួរសាបគ្រាប់ពូជពីក្រោយ។ នៅចុងបញ្ចប់នៃព្រះរាជពិធីច្រត់ព្រះនង្គ័លបីជុំ គោរាជត្រូវបានដោះលែងពីខ្សែ ហើយនាំទៅកាន់ថាសមាសទាំងប្រាំពីរ។ នៅលើថាសមានអង្ករ ពោត គ្រាប់ល្ង សណ្តែក ស្មៅ ទឹក និងស្រា ដែលរបស់ទាំងអស់នេះ តំណាងឱ្យការទស្សន៍ទាយផ្សេងៗសម្រាប់អនាគត។ វាគឺជាភាពជឿជាក់ និងជំនឿយ៉ាងមុតមាំថា គោរាជមានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការកំណត់ជោគវាសនានៃការប្រមូលផលកសិកម្មនៅកម្ពុជា។ ប្រជាជនកម្ពុជាជឿថាពួកគេអាចដឹងមុននូវព្រឹត្តិការណ៍ជាច្រើន ក៏ដូចជាព្យាករណ៍នូវព្រឹត្តិការណ៍ឬទស្សន៍ទាយតាមប្រផ្នូលនោះសម្រាប់រយៈពេលពេញមួយឆ្នាំនេះ ដូចជា ទិន្នផលល្អ ជំងឺរាតត្បាត ទឹកជំនន់ និងឧក្រិដ្ឋកម្មហឹង្សា ដោយសង្កេតមើលនូវអ្វីដែលគោរាជជ្រើសរើសទទួលទាន និងផឹក។
ការទស្សន៍ទាយអាចបកស្រាយដូចខាងក្រោម៖
បើគោឧសភរាជណាមួយបរិភោគស្រូវ នោះស្រូវនឹងបានផលល្អ ។
បើគោឧសភរាជណាមួយបរិភោគល្ង នោះល្ងនឹងបានផលល្អ ។
បើគោឧសភរាជណាមួយបរិភោគពោត នោះពោតនឹងបានផលល្អ។
បើគោឧសភរាជណាមួយបរិភោគសណ្តែក នោះសណ្តែកនឹងមានការប្រមូលផលល្អ ។
កាលណាគោឧសភរាជណាមួយបរិភោគគ្រាប់ធញ្ញជាតិកាន់តែច្រើន នោះការប្រមូលផលគ្រាប់ធញ្ញជាតិនឹងកាន់តែប្រសើរ។
បើគោឧសភរាជណាមួយបរិភោគស្មៅ នោះនឹងមានជំងឺរាតត្បាតដល់សត្វ ។
បើគោឧសភរាជណាមួយផឺកទឹក នោះនឹងមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង។
បើគោឧសភរាជណាមួយផឹកស្រា កម្ពុជានឹងសំបូរទៅដោយចោរប្លន់ និងអ្នកប្រមឹក ដែលអាចនាំឲ្យមានឧក្រិដ្ឋកម្មដ៏អាក្រក់ក្នុងប្រទេស។
កាលណាគោឧសភរាជបរិភោគរបស់ដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ នោះបញ្ហានឹងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
ព្រះរាជពិធីច្រត់ព្រះនង្គ័ល ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងជាច្រើនសតវត្សមកហើយ តាមគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់ស្តេចខ្មែរជំនាន់មុន ដែលបានយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះស្ថានភាពកសិកម្មរបស់ប្រជាជន។ នៅពេលដែលយើងសួរប្រជាជនកម្ពុជា ពួកគាត់ភាគច្រើនឈរយ៉ាងមុឹងម៉ាត់ចំពោះវិធីសាស្រ្តបែបបុរាណទាំងនេះក្នុងការទស្សន៍ទាយអនាគត និងបញ្ជាក់អំពីភាពត្រឹមត្រូវរបស់ពួកគេ។ វាជាការសម្រាលទុក្ខដោយជឿថាទេវតានៅតែមើលថែពួកយើង។
ដោយ: ចាំ រតនា