“មិនថាអ្នកកើតមកឆ្លាត ឬមិនឆ្លាតនោះទេ”
នេះជាថ្នាំពិបាកលេបហើយក្នុងនាមជាសិស្ស ខ្ញុំច្បាស់ជាមិនលេបទេ។ ពេលវេលាបានផ្លាស់ប្តូរ ហើយពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់កាន់តែមានការរីកចម្រើន។ ដូច្នេះកុំជឿនរណាម្នាក់ដែលប្រាប់អ្នកថា អ្នកមិនឆ្លាតគ្រប់គ្រាន់ អ្នកត្រូវជឿតែលើខ្លួនឯង។
ខួរក្បាលប្រៀបបីដូចជាសាច់ដុំ។ នៅពេលអ្នកធ្វើអ្វីៗដែលពិបាក មានន័យថាអ្នកកំពុងហ្វឹកហាត់ខួរក្បាលរបស់អ្នក ដើម្បីធ្វើឱ្យអ្នកកាន់តែឆ្លាតជាងមុន។ អ្នកហ្វឹកហាត់វាកាន់តែច្រើន វាកាន់តែល្អ។ នេះមិនមែនជាអាថ៌កំបាំងសម្រាប់អ្នកជំនាញភាគច្រើនដែលបានសិក្សាពីលក្ខណៈពិសេសអស្ចារ្យនៃខួរក្បាលរបស់យើង។ អ្នកជំនាញ ឬអ្នកជំនាញខាងសសៃប្រសាទបានត្រួសត្រាយផ្លូវក្នុងការរកឃើញនូវអ្វីដែលយើងហៅថាជា“ ផ្នត់គំនិតនៃការលូតលាស់” និងអ្នកអប់រំនៅជុំវិញពិភពលោកកំពុងប្រើប្រាស់គំនិតស្នូលនេះ ដើម្បីបណ្តុះបណ្តាលនិស្សិតឱ្យក្លាយជាអ្នករៀនពូកែ មិនត្រឹមតែជាមួយអ្នកសិក្សារបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងវិធីសាស្ត្រក្នុងការដោះស្រាយជាមួយជីវិតជាទូទៅផងដែរ។
ផ្នត់គំនិតនៃការលូតលាស់ ត្រូវបានចាក់ឫសដើម្បីធ្វើឱ្យសិស្សមានភាពរឹងមាំ។ ភាពរឹងមាំ គឺជាចំណង់ចំណូលចិត្ត និងការព្យាយាមដាក់បញ្ចូលគ្នាសម្រាប់គោលដៅរយៈពេលវែង និងរបៀបដែលមនុស្សម្នាក់មើលឃើញការបរាជ័យ។ សាស្រ្តាចារ្យ Carol Dweck បានក្លាយជាចំណាប់អារម្មណ៍ចំពោះឥរិយាបថរបស់និស្សិតអំពីការបរាជ័យ។ នៅក្នុងសៀវភៅចិត្តសាស្ត្រឆ្នាំ ២០០៦ របស់គាត់៖ ចិត្តវិទ្យាថ្មីនៃភាពជោគជ័យ គាត់បង្ហាញអ្នកសិក្សាពីរប្រភេទ៖ ម្នាក់ដែលជឿជាក់ថាភាពជោគជ័យគឺផ្អែកលើសមត្ថភាពខាងក្នុង ហើយមនុស្សប្រភេទនេះត្រូវបានគេនិយាយថាមានទ្រឹស្តីនៃបញ្ញា ឬផ្នត់គំនិតថេរ។ ម៉្យាងវិញទៀត មនុស្សម្នាក់ដែលជឿជាក់ថាភាពជោគជ័យ គឺផ្អែកលើការខិតខំរៀនសូត្រ និងការបណ្តុះបណ្តាលត្រូវបានគេនិយាយថាមាន“ ការលូតលាស់” ឬទ្រឹស្តី“ បង្កើន” នៃបញ្ញាដែលហៅថាផ្នត់គំនិតនៃការលូតលាស់។ ការស្រាវជ្រាវជាង ៣០ ឆ្នាំ របស់សាស្រ្តាចារ្យ Dweck និងសហការីរបស់គាត់ បានកត់សម្គាល់ឃើញថា និស្សិតមួយចំនួនបានស្ទុះងើបឡើងវិញ ខណៈពេលដែលនិស្សិតដទៃទៀតហាក់ដូចជាត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញដោយការបរាជ័យ ឬការដើរថយក្រោម។ បន្ទាប់ពីសិក្សាពីឥរិយាបថរបស់កុមាររាប់ពាន់នាក់ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Dweck បានបង្កើតពាក្យដែលមានផ្នត់គំនិតថេរ និងផ្នត់គំនិតរីកចម្រើន ដើម្បីពិពណ៌នាអំពីជំនឿដែលមនុស្សមានអំពីការសិក្សា និងបញ្ញា។ នៅពេលសិស្សជឿជាក់ថាពួកគេអាចឆ្លាតជាងមុន ពួកគេយល់ថាការខិតខំនេះធ្វើឱ្យពួកគេកាន់តែរឹងមាំ។ ហេតុដូច្នេះហើយ ពួកគេបានដាក់ពេលវេលា និងការប្រឹងប្រែងបន្ថែមដែលនាំឱ្យមានសមិទ្ធិផលខ្ពស់ជាងមុន។ សមិទ្ធិផលខ្ពស់ជាងនេះ គឺជាលទ្ធផលនៃការខិតខំប្រឹងប្រែង។
សាលាច្រើនបានបង្រៀនក្មេងៗឱ្យផ្តោតលើថាមពលពេលវេលា និងការខិតខំរបស់ពួកគេទៅលើរបស់មានតម្លៃដើម្បីជួយឱ្យពួកគេអភិវឌ្ឍផ្នត់គំនិតរីកចម្រើន។ មានអត្ថបទសិក្សាជាច្រើនដែលអាចជួយនាំសិស្ស និងគ្រូចេញពីទស្សនៈថ្មីនេះ។ គ្រូបង្រៀនជាមនុស្សសំខាន់នៅក្នុងថ្នាក់រៀន ដូច្នេះហើយពួកគេត្រូវតែយកគំរូតាមជំនាញជីវិតសំខាន់ៗដូចជាការងប់ងល់នឹងការងាររបស់ពួកគេ ការតស៊ូ និងភាពបត់បែនក្នុងការឆ្លងកាត់កាលៈទេសៈនៃជីវិតដោយមិនងាយបោះបង់ចោល។ នៅពេលសិស្សឃើញមនុស្សធំនៅជុំវិញពួកគេមានអាកប្បកិរិយាបែបនេះ វានឹងងាយស្រួលសម្រាប់ពួកគេក្នុងការបង្កើតគំនិតនៃការរៀនស្រឡាញ់ របស់ពួកគេផ្តោតលើក្តីសុបិន្តរបស់ពួកគេ និងការរារាំងដែលជាផ្នែកមួយនៃជីវិតរបស់ពួកគេ។
មនុស្សគ្រប់គ្នាកើតមកដោយមានទេពកោសល្យអស្ចារ្យ ប៉ុន្តែទេពកោសល្យដែលមិនចេះនិយាយក្លាយទៅជាគ្មានប្រយោជន៍ ដូច្នេះហើយទើបវាគ្មានប្រយោជន៍។ ឥឡូវនេះច្រើនជាងពេលណាៗទាំងអស់ក្នុងនាមជាសិស្សអ្នកត្រូវតែពូកែ។ អ្នកត្រូវតែងប់ងល់នឹងការសំដែង និងការសម្តែងរបស់សាលាអ្នក។ ព្យាយាមមិនត្រឹមតែដើម្បីសម្រេចគោលដៅរយៈពេលខ្លីរបស់អ្នកក្នុងការឆ្លងកាត់ការសាកល្បងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងគោលដៅរយៈពេលវែងរបស់អ្នក ដើម្បីក្លាយជាមនុស្សដែលអ្នកចង់បាន។ ភាគច្រើនរៀនទទួលយកការបរាជ័យ គឺជាផ្នែកមួយនៃវដ្តជីវិត។ ការបរាជ័យមិនបានកំណត់អ្នកទេ វាធ្វើឱ្យអ្នកកាន់តែរឹងមាំឡើង។ ដូច្នេះប្រសិនបើមាននរណាម្នាក់ប្រាប់អ្នកថា អ្នកមិនឆ្លាតគ្រប់គ្រាន់ សូមកុំធ្វើឱ្យដូចគេនិយាយ។ សូមចាំថា អ្នកមានថាមពលកាន់តែខ្លាំងឡើង ដែលនេះហើយ ជាផ្នត់គំនិតនៃការរីក ចម្រើន។
-អត្ថបទដោយ៖ Michael Jake Arcilla